PRAVO AUTORA NA REVIZIJU UGOVORNE ODREDBE O IZNOSU AUTORSKOG HONORARA

Apstrakt

U radu se razmatra iz ugla srpskog i uporednog prava revizija odredbe autorskog ugovora o iznosu autorskog honorara u slučajevima povećanja prihoda, odnosno dobiti ostvarene ekonomskim iskorišćavanjem autorskog dela, kao i u slučajevima kada iznos autorskog honorara prvobitno nije ugovoren. Ovo pravo autora, nastalo po uzoru na nemačko pravo, štiti načelo jednaskosti vrednosti uzajamnih prestacija i ravnopravnost volja ugovornih strana. Njegov značaj i neophodnost ogleda se u zaštiti autora, kao strane koja je u ekonomski slabijem položaju u odnosu na korisnika autorskog dela.

U prvom delu rada određuje se sadržina autorskog ugovora u pogledu iznosa autorskog honorara, kao njegovog tržišnog elementa i ispituje se da li on predstavlja bitan ili prirodni element autorskog ugovora. Kao posledica toga razmatra se i pravo autora da zahteva reviziju autorskog ugovora u slučajevima kada iznos autorskog honorara nije prvobitno ugovoren. Naročita pažnja posvećuje se konceptima određivanja iznosa autorskog honorara u nacionalnim pravima. U seldećem delu se precizira pravna prirodna autorskog ugovora i defniše „očigledna“ nesrazmera koja se smatra relevantnom za reviziju autorskog ugovora, a koja postoji između prihoda, odnosno dobiti, ostvarene plaćanjem tržišne cene autorskog dela, sa jedne strane i autorskog honorara koji je iz nje fnansiran, sa druge strane. Nakon toga, govori se o shvatanju revizije ovakve ugovorne odredbe iz razloga pravičnosti.