ZAŠTITA ŽRTVE U SRPSKOM I PORTUGALSKOM KRIVIČNOM ZAKONODAVSTVU

Apstrakt

Obaveza je svake države da zaštiti život svakog svog građanina i da osigura svakome u okviru svoje nadležnosti prava i obaveze propisane Konvencijom o zašiti ljudskih prava i osnovnih sloboda. Kada dođe do ozbiljnog ugrožavanja ili povrede fzičkog ili psihičkog integriteta ili imovine veće vrednosti, vlasti su odgovorne za gonjenje učinilaca krivičnih dela, sprovođenje delotvornog i efkasnog krivičnog postupka i angažovanje resursa koji će pružiti kompetentnu podršku i adekvatnu pomoć žrtvama. U ovom radu analiziran je pravni položaj žrtve pred nadležnim pravosudnim organima Republike Srbije i Republike Portugalije. Kroz komparativni pregled materijalnih i procesnih odredbi iz materije krivičnog prava koje eksplicitno determinišu žrtvu, kao pasivnog subjekta krivičnog dela, razmatrani su osnovi za sticanje statusa posebno osetljivog svedoka, indikatori vulnerabilnosti i procesne posledice. Predmet obrade bile su i procesne i vanprocesne mere zaštite svedoka u slučaju kada svedoku ili njemu bliskom licu zbog davanja iskaza preti ozbiljna opasnost po život, telo ili imovinu, s ciljem ukazivanja na glavne karakteristike ova dva pravna sistema, jednog koji se primenjuje u državi koja je u postupku pregovaranja za sticanje punopravnog članstva u Evropskoj uniji i državi članici Evropske unije. Imperativ u postupanju nadležnih pravosudnih organa u krivičnom postupku nužno implicira i pravnu, informativnu i psihološku pomoć i podršku, kako bi se utvrdila istina i učinioci krivičnih dela priveli pravdi, ali i kako bi se olakšavalo učešće žrtve u postupku i minimalizovale njihove preživljene traume.