KOLEKTIVNO PREGOVARANJE UZ POSEBAN OSVRT NA PRAVO NEMAČKE I REPUBLIKE SRBIJE

Apstrakt

Kolektivno pregovaranje važan je oblik socijalnog dijaloga između socijalnih partnera - reprezentativne organizacije zaposlenih i poslodavaca. Institucije za socijalni dijalog i kolektivno pregovaranje pomažu u zaštiti osnovnih prava radnika, u pružanju socijalne zaštite i promovišu zdrave industrijske odnose. Sa stanovišta Međunarodne organizacije rada, koja je razvoj kolektivnog pregovaranja postavila kao jedno od primarnih ciljeva još od svog nastanka 1919. godine, kolektivno pregovaranje je važan put za radnike, poslodavce i njihove organizacije da postignu dogovor o pitanjima koja utiču na svet rada i radne odnose. Iako se kolektivno pregovaranje često smatra sporednim procesom kada je reč o njegovoj važnosti za unapređenje odnosa radnika i poslodavaca, trebalo bi ga češće koristiti za izgradnju poverenja između socijalnih partnera koje se može ojačati i dijalogom nakon okončanja pregovora, jer rešenja koja su izgrađena na poverenju uživaju istinsku podršku obe pregovaračke strane.

Kada je reč o implementiranju odredaba konvencija Međunarodne organizacije rada kojima se reguliše kolektivno pregovaranje u nacionalna zakonodavstva, uspešnost često može zavisiti od modela kolektivnog pregovaranja koji je u određenoj zemlji dominantan. Tako, na primeru Republike Srbije i Nemačke, može se potencijalno uvideti sa kojim problemima se ove dve zemlje susreću kada je reč o kolektivnom pregovaranju.

Važno je naglasiti da nezavisno od sistema kolektivnog pregovaranja u svakoj od zemalja potpisnica konvencija Međunarodne organizacije rada kojima se reguliše kolektivno pregovaranje, ono mora biti uređeno na način da se slobodno pregovaranje radnika i poslodavaca o uslovima rada odražava kao suštinski element slobode udruživanja, a sindikatima radnika omogućava da kolektivnim pregovaranjem i drugim zakonitim sredstvima, poboljšaju uslove života i rada onih koje predstavljaju. Dodatno, državne vlasti ne smeju na bilo koji način ograničiti ovo pravo ili ometati njegovo zakonito sprovođenje, u suprotnom, krši se pravo radnika i organizacija poslodavaca da formulišu svoje programe i u skladu sa njima organizuju svoje aktivnosti.